Skip to main content

Waarom we de strijd tegen terreur verliezen

Eerst enkele feiten: De afgelopen twee jaar stierven er in de EU 280 mensen bij in totaal 8 terroristische aanvallen. Gemiddeld sterven er in België alleen al meer dan 700 mensen per jaar in verkeersongevallen. Topdoodsoorzaak in de EU zijn hart- en vaatziekten, met in 2013 zo’n 2,5 miljoen slachtoffers, gevolgd door kanker met zo’n 1,3 miljoen doden. Ruwweg geschat is het verkeer zo’n 200 keer dodelijker dan terrorisme, en een ongezonde levensstijl is met grote voorsprong de allergrootste ‘terrorist’, met vele duizenden doden meer op haar geweten.
De belangrijkste doodsoorzaken in de EU (aantal doden jaarlijks per 100 000 inw.). Terrorisme is nergens te bespeuren. 

Toch is het terrorisme dat vandaag het debat in media en politiek lijkt te beheersen. Waarom? Ten eerste is het natuurlijk makkelijker om je te keren tegen een externe vijand dan je eigen verantwoordelijkheid te moeten erkennen in een ‘slachtpartij’ waar je zelf dagelijks aan deelneemt. Neen, het is veel veiliger verkeersongevallen en hartziekten te beschouwen als ‘triest’ en al je onvrede te richten op een paar gekke moslims. (Voor de eenvoud van dit stuk zullen we het maar niet hebben over hoe het Westen mee verantwoordelijk is voor het scheppen van de historisch-culturele condities die tot terrorisme leiden, dat is voer voor een ander stuk.)
Het punt dat ik echter vooral wil maken is dat het grootste gevaar van terrorisme niet schuilt in de doden die het veroorzaakt, maar vooral in – de naam zegt het zelf – de terreur. Terrorisme heeft als doel om ons bang te maken, en daar is het – helaas – in geslaagd. Terreur leidt tot haat, angst en verdeeldheid, en als deze emoties de bovenhand krijgen in de samenleving, en media en politici er vrolijk op inspelen, dan zijn de gevolgen niet te overzien. Zoals Yoda zegt: ‘Angst is het pad naar het Duister. Angst leidt tot woede. Woede leidt tot haat. Haat leidt tot lijden.’

Trumps 'moslimban': krachtdadig of kortzichtig?
Verhitte gemoederen zorgen ervoor dat we kortzichtige beslissingen nemen, beslissingen die op het eerste zicht krachtdadig lijken, zoals grenscontroles, soldaten, mensen uit bepaalde landen bannen, of mensen het land uitzetten, maar bij nader inzien absoluut geen sluitende oplossingen zijn – alsof zoiets al zou bestaan (het is sterk de vraag of een van de voorbije terreuraanslagen voorkomen geweest was met de genoemde maatregelen). Verhitte gemoederen zorgen ervoor dat we niet op zoek gaan naar de dieper liggende oorzaken van onze problemen, en dat we vergeten de vraag te stellen: ‘Hoe komt het dat bepaalde leden van onze samenleving er zoveel afkeer tegenover ontwikkelen dat ze, in godsnaam, willekeurig burgers vermoorden?’


Maar verhitte gemoederen leiden vooral tot meer verhitte gemoederen, en vormen zo een ideale voedingsbodem voor meer terrorisme. En laat dat nu net zijn wat de terroristen willen. Haat, woede en verdeeldheid – indien de vrije loop gelaten – leiden alleen maar tot meer haat, woede en verdeeldheid. We hebben geen confrontatie zoekende media en politici nodig, maar vooral meer bezonnenheid en standvastigheid, en een beetje gezond verstand. We mogen ons niet uit het lood laten slaan door de terroristen en hen ons (links of rechts, seculier of gelovig, christen of moslim) tegen elkaar laten opzetten, daar hebben enkel zij baat bij. De grootste terreur is niet de terreur op onze luchthavens, kerstmarkten of treinstations, maar wel de terreur in onze harten. Zoals we nu bezig zijn, zijn we echter de strijd tegen deze terreur aan het verliezen.

Comments

Popular posts from this blog

Humanity 2.0 - 10 Principles for a Compassionate Society

Great news! I co-authored a book, and it finally got published! It is called Humanity 2.0 - 10 Principles for a Compassionate Society . I wrote it together with Aviram, the founder of Sadhana Forest , the community in India where i lived for 7 years. In a nutshell, it is a book about the vision and values behind Sadhana Forest. It offers an in-depth discussion of the ideals of Aviram and his family, on which he built Sadhana Forest and which he has been putting into practice for over 20 years. So it is not a book about Sadhana Forest as such, but about how to create an inclusive and compassionate life and community, in terms of parenting, education, health, economics, community etc. Quite broad and ambitious! The book is based on Aviram's experience, combined with a lot of research.  What was my role in the birthing of this book? When i came to Sadhana Forest, i always felt so inspired to hear Aviram talk, and i wanted everyone to be able to receive his wisdom. I approached Av...

Re-imagining Public Health: Towards a One Health Approach

Some might wish to forget the year 2020 as soon as possible. However, if there is one thing we can learn from it, I believe it is that we, as a species, are fragile, and that our health and well-being are closely intertwined with the health and well-being of our living environment. One health: the health of all living beings on this planet is connected Of course, this has been made clear by the pande m ic that — at the time of writing — has taken over   1.8 million   human lives. COVID-19 is a   zoonotic  disease , an infectious disease that spreads from animals to humans. Six out of ten known infectious diseases are   zoonotic in origin  [1]  and of all emerging diseases even three out of four.[2]   Major risk factors   for emerging zoonoses are our destruction of the natural environment, which brings us into closer contact with animals with whom we have had little prior contact. And, our livestock industry, which raises   billions of a...

What's the matter with foreign aid? (3) Towards collaborative aid

In the first part of the essay, we sketched the economical and political historic background of the current aid system. In the second part, we looked at things in the current NGO-based aid system that are not quite optimal. In the final part, I will start addressing solutions, based on my own experience. What does impactful, effective NGO work look like? We should focus on a paradigm of collaborative, community-based aid, rather than aid delivery. How to create good conditions for people? An impactful paradigm is grassroots and not top-down. Local people should be co-creators, who, with the support of aid agencies, move towards becoming more independent and self-sustaining. Aid oughtn't be ‘pushed’ on local people. The Listening Project talks about a ‘collaborative aid system’.(1) You could also call it a community-based approach, where you strengthen local communities by building strong ties with them and giving them the support that really need. You achieve this by taking your ...